Λιποθυμία: μπορεί να συμβεί σε όλους!

3 στους 10 έχουν λιποθυμήσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Οι λόγοι πολλοί και διάφοροι και το καλοκαίρι ακόμα περισσότεροι.


Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, καθώς μόνο ορισμένα από τα αίτια της λιποθυμίας είναι σοβαρά. Όποιο κι αν είναι πάντως το αίτιο, ο βασικός μηχανισμός της λιποθυμίας είναι ο ίδιος: αιφνίδια μείωση της παροχής αίματος στον εγκέφαλο ή πτώση του σακχάρου. Στη συνέχεια επέρχεται η υποτονία και η απώλεια της συνείδησης, συνήθως για σύντομο χρονικό διάστημα. Η παρατεταμένη απώλεια αισθήσεων είναι σπάνια στις απλές λιποθυμικές κρίσεις. Μετά τη λιποθυμία κατά κανόνα δεν υπάρχει σύγχυση, αλλά τα συμπτώματα μπορεί να επιστρέψουν αν το άτομο επιχειρήσει να σταθεί όρθιο ή να καθίσει πολύ γρήγορα.

Ένα επεισόδιο λιποθυμίας είναι κατά κανόνα σύντομο διαρκεί δηλαδή λιγότερο από μερικά λεπτά και ακολουθείται από γρήγορη και πλήρη ανάκαμψη.
 Ένα βήμα πριν τη λιποθυμία:
- αδυναμία
- εφίδρωση
- ωχρότητα προσώπου
- ναυτία
- ταχυκαρδία
- επιτάχυνση της αναπνοής

Πως θα την αποφύγεις
Αν αισθάνεσαι ότι πρόκειται να λιποθυμήσεις, φρόντισε να ξαπλώσεις όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και να διπλώσεις τα πόδια σου ώστε το αίμα να ρέει προς στον εγκέφαλο. Εάν δεν μπορείς να ξαπλώσεις, κάτσε κάπου με τα πόδια μαζεμένα στο στήθος.
Αν γνωρίζεις τις καταστάσεις που σου προκαλούν λιποθυμία π.χ. παρατεταμένη ορθοστασία, απόφυγέτες ή άλλαξέ τες.
Οι συνέπειες ενός λιποθυμικού επεισοδίου σπάνια είναι σοβαρές.

Πότε να ανησυχήσεις
Ένα απλό λιποθυμικό επεισόδιο σπάνια αποτελεί ένδειξη κάποιας σοβαρής πάθησης. Αν πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό και δεν έχεις κάποιο άλλο πρόβλημα υγείας δεν χρειάζεται να ανησυχήσεις αν και καλό είναι να ενημερώσεις τον παθολόγο σου. Αν όμως τα λιποθυμικά επεισόδια είναι επαναλαμβανόμενα η επίσκεψη στο γιατρό θεωρείται επιβεβλημένη.

 Πρώτες βοήθειες
Αν κάποιος λιποθυμήσει μπροστά σου
• Σήκωσε τα πόδια του πάνω από το επίπεδο της καρδιάς.
• Κράτησέ τον ξαπλωμένο για τουλάχιστον 10 – 15 λεπτά.
• Χαλάρωσε τα ρούχα του γύρω από το λαιμό και την κοιλιά.
• Έλεγξε την αναπνοή και τον σφυγμό του.
• Αν για τη λιποθυμία ευθύνεται η ζέστη φρόντισε να τον μεταφέρεις σε δροσερό μέρος και να τον δροσίσεις με βρεγμένα πανιά.

Επικοινώνησε με γιατρό αν το άτομο που λιποθύμησε:
• Δεν συνέρχεται γρήγορα
• Έχει διαβήτη
• Αισθάνεται πόνο, πίεση ή δυσφορία στο θώρακα
• Έχει δυνατό ή ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό
• Έχει απώλεια ομιλίας, οπτικές διαταραχές ή αδυναμία να κινήσει τα άκρα
• Έχει συσπάσεις, τραυματισμό της γλώσσας ή απώλεια ελέγχου της κύστης.
• Είναι έγκυος
• Είναι άνω των 50 ετών

SOS TIP:
Μη δίνεις νερό ή άλλα υγρά σε κάποιον ενώ είναι λιπόθυμος. Περίμενε να συνέλθει και δώσε του ένα χυμό.

Οι 3 συνήθεις ύποπτοι


Ήλιος και ζέστη Η ηλιοθεραπεία ή το περπάτημα στους δρόμους της πόλης σε μέρες με καύσωνα μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα υπότασης ή υπερθέρμανση του σώματος που συχνά οδηγούν σε λιποθυμία. Συγκεκριμένα η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο ή η ζέστη μπορεί να προκαλέσει σταδιακή διαστολή των αιμοφόρων αγγείων που με την σειρά του οδηγεί στη συγκέντρωση του αίματος στα κάτω άκρα (στερώντας έτσι τον εγκέφαλο από οξυγόνο) και τελικά σε λιποθυμία.
Πρόλαβέ το: Κατά τη διάρκεια των ζεστών ημερών απόφυγε την έκθεση στον ήλιο, πίνε πολύ νερό, περιόρισε τις μετακινήσεις και την παρατεταμένη άσκηση τις ώρες που η θερμοκρασία είναι υψηλή, κάνε πολλά δροσερά μπάνια κατά τη διάρκεια της ημέρας και απόφυγε το αλκοόλ και τα βαριά φαγητά. Αν έχεις υπόταση βάλε λίγο αλάτι στο φαγητό σου.

Δίαιτα
Ο κίνδυνος λιποθυμίας είναι μεγαλύτερος αν κάποιος ακολουθεί δίαιτα, ειδικά χωρίς αλάτι. Η έλλειψη γευμάτων στερεί αλάτι και υγρά και έτσι μειώνεται ο όγκος του αίματος και προκαλείται ζάλη και εξάντληση ιδιαίτερα σε άτομα που πάσχουν από αναιμία. Επιπλέον, αν δεν πίνουμε αρκετά υγρά υπάρχει κίνδυνος αφυδάτωσης που επίσης μπορεί να οδηγήσει σε λιποθυμία. Πρόκειται για πολύ συχνό φαινόμενο, κυρίως το καλοκαίρι, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών σε συνδυασμό με τη μη επαρκή ποσότητα υγρών.
Πρόλαβέ το: Φρόντιζε πάντα οι δίαιτες που ακολουθείς για να χάσεις βάρος να είναι ισορροπημένες και κατά προτίμηση υπό την καθοδήγηση διαιτολόγου. Αποφύγετε τις δίαιτες μονοφαγίας και μην κόβεις τελείως το αλάτι. Αν έχεις αναιμία συζήτησε με τον παθολόγο σου το ενδεχόμενο για λήψη σιδήρου κατά τη διάρκεια της δίαιτας. Φρόντισε να παίρνεις αρκετά υγρά (τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό την ημέρα) ειδικά το καλοκαίρι που ο κίνδυνος αφυδάτωσης λόγω της εφίδρωσης είναι μεγαλύτερος.

Συνωστισμός
Σε αυτή την περίπτωση, λιποθυμία μπορεί να προκαλέσει η ελάττωση της συγκέντρωσης του οξυγόνου στον αέρα, κάτι που μπορεί να συμβεί σε κλειστούς χώρους με συνάθροιση πλήθους όπως στις αστικές συγκοινωνίες κ.λπ. Μερικές φορές μια λιποθυμία σε καταστάσεις συνωστισμού όπως π.χ. σε μια συναυλία, μπορεί να συνδέεται και μια με κρίση πανικού. Στην περίπτωση αυτή συνήθως το άτομο που είναι σε πανικό αναπνέει γρήγορα, με αποτέλεσμα να εκπνέει πολύ διοξείδιο του άνθρακα. Αυτό επηρεάζει την οξύτητα του αίματος και προκαλεί ζαλάδα και αίσθημα λιποθυμίας.
Πρόλαβέ το: Αν δεν μπορείς να αποφύγεις καταστάσεις συνωστισμού επιδίωξε τουλάχιστον να κάθεσαι ή να ενημερώνεις τους γύρω σου από τα πρώτα συμπτώματα ότι δε νιώθεις καλά. Σε περίπτωση κρίσης πανικού να θυμάσαι ότι συνήθως κρατάει λίγα λεπτά και το πιθανότερο είναι ότι παρόλο που νιώθεις ότι θα λιποθυμήσεις το πιθανότερο είναι ότι δεν θα χάσεις τις αισθήσεις σου. Γενικά δε βοηθάει να παίρνεις βαθιές αναπνοές όμως συνήθως συστήνετε να αναπνέεις μέσα σε μια σακούλα.
Άλλες αιτίες
Ορθοστατική υπόταση
Μια άλλη αιτία λιποθυμίας είναι η ορθοστατική υπόταση. Η πίεση του αίματος πέφτει απότομα, όταν το άτομο σηκώνεται πράγμα που μπορεί να προκαλέσει λιποθυμία. Γι’ αυτό τα άτομα με ορθοστατική υπόταση θα πρέπει να αποφεύγουν τις απότομες αλλαγές στάσης, να σηκώνονται αργά όταν είναι ξαπλωμένοι ή κάθονται και ν’ αποφεύγουν την ορθοστασία για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Έχε υπ’ όψιν ότι το αλκοόλ και ορισμένα φάρμακα συμβάλλουν στην ορθοστατική υπόταση.

Καρδιαγγειακά προβλήματα
Λιποθυμία μπορεί να προκαλέσει και η μειωμένη παροχή αίματος, λόγω κάποιου καρδιαγγειακού προβλήματος (στένωση αορτής, διάφορες αρρυθμίες, στεφανιαία νόσος κ.ά). Γι’ αυτό συχνά για τα λιποθυμικά επεισόδια το άτομο χρειάζεται να επισκεφτεί τον καρδιολόγο. Επίσης η λιποθυμία κατά τη διάρκεια της άσκησης μπορεί να συνδέεται με καρδιολογικό πρόβλημα. Γι’ αυτό αν σκοπεύεις να ξεκινήσεις κάποιο σπορ ή αθλείσαι ήδη είναι σημαντικό να προηγείται καρδιολογικός έλεγχος.

Υπογλυκαιμία
Σε αυτή την περίπτωση η απώλεια αισθήσεων μπορεί να έχει πολύ μεγαλύτερη διάρκεια και πρέπει να αντιμετωπισθεί άμεσα. Αν το άτομο είναι διαβητικό και υπάρχουν ενδείξεις λιποθυμίας θα πρέπει να του χορηγηθεί αμέσως από το στόμα μια κουταλιά μέλι ή ζάχαρη ή ένα ποτήρι χυμός πορτοκαλιού. Αν όμως έχει λιποθυμήσει θα πρέπει να του χορηγηθεί ένεση γλυκογόνου.
Επιληψία
Η απώλεια αισθήσεων σε αυτή την περίπτωση είναι αιφνίδια χωρίς προειδοποιητικές ενδείξεις και συνδέεται με μυϊκούς σπασμούς ενώ το άτομο μπορεί να μελανιάσει. Το καλύτερο που μπορείς να κάνεις αν βρεθείς μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση είναι να το τοποθετήσεις στο πλευρό του, να βάλεις ένα μαλακό αντικείμενο κάτω από το κεφάλι του, να χαλαρώσεις τα ρούχα του ιδιαίτερα γύρω από το λαιμό και να περιμένεις να περάσει η κρίση που συνήθως διαρκεί από λίγα δευτερόλεπτα έως μερικά λεπτά. Μην προσπαθήσεις να βάλεις κάποιο αντικείμενο στο στόμα του για να μη δαγκώσει τη γλώσσα του.
Μάθε ότι…
λιποθυμία μπορεί να προκαλέσει και η έντονη ψυχολογική πίεση. Απέναντι σε καταστάσεις ισχυρής έκπληξης ή κινδύνου, οι καρδιακοί παλμοί επιταχύνονται, οδηγώντας στην απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης.

Με τη συνεργασία του Δημήτρη Δελλή, ειδικού παθολόγου, διατροφολόγου

ΠΗΓΗ: http://www.formamag.gr/