Ο Έλληνας συγγραφέας και ποιητής Αντίπατρος ο Σιδώνιος, γεννημένος το 280 περίπου π.Χ, κάνει την γνωστή αναφορά του στον λέοντα της Αμφίπολης λέγοντας: "Ειπέ Λέον, φθιμένοιο τίνος τάφον αμφιβέβηκας , βουφάγε; Τις τασ άξιος ην αρετάς;".
Η μετάφραση είναι η εξής:"Πες, λέοντα, ποιανού τον τάφο φυλάς , εσύ που τρως τα βουβάλια; Ποιος ήταν άξιος των αρετών σου;"
(Υπενθυμίζεται ότι ο Αντίπατρος ο Σιδώνιος ήταν γνωστός για τον κατάλογο που συνέταξε για τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Μάλιστα λέγεται ότι τα επισκέφτηκε όλα για να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι αν άξιζε να συμπεριληφθούν στον κατάλογό του.)
Τι σχέση όμως μπορεί να έχει η εν λόγω ιστορική αναφορά με τον Τύμβο Καστά;
Γνωρίζουμε αποδεδειγμένα πλέον ότι ο Λέοντας της Αμφίπολης αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι του Τύμβου Καστα. Με απλά λόγια, η εν λόγω πηγή αποτελεί ουσιαστικά την αρχαιότερη και ίσως μοναδική ιστορική αναφορά που έχει βρεθεί μέχρι στιγμής για το μνημείο της Αμφίπολης (έστω και αν αναφέρεται σε ένα τμήμα του).
Είναι φυσικό επακόλουθο λοιπόν να μπορούν να εξαχθούν πολύ σημαντικά συμπεράσματα για τον Τύμβο. Αυτά είναι τα εξής:
1)Το 260-250 π.Χ, δηλαδή εξήντα με εβδομήντα χρόνια μετά από την κατασκευή του τάφου, ήταν άγνωστος ο νεκρός. Γι αυτό και ο Αντίπατρος αναφέρει "φθιμένοιο τίνος τάφον αμφιβέβηκας ".
2)Τα λίγα χρόνια που μεσολαβούν απο την κατασκευή του τύμβου εως και την συγγραφή του ποιήματος μαρτυρούν οτι ο τάφος σφραγίστηκε από την αρχή, διαφορετικά ο Αντίπατρος δεν θα αναρωτιόταν ποιόν φυλάει ο λέοντας.
3) Πέραν πάσης αμφιβολίας παύει ο ισχυρισμός ότι το μνημείο ήταν επισκέψιμο, γιατί αν πραγματικά ήταν και πάλι ο Αντίπατρος δεν θα αναρωτιόταν για το ποιος είναι θαμμένος μέσα. Ως εκ τούτου καταρρέουν οι ισχυρισμοί περί ρωμαϊκών μνημείων και περί χρονολόγησής του μεταγενέστερης από αυτήν του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.Χ αιώνα.
4) Όταν γράφτηκε το ποίημα ο νεκρός του Τύμβου Καστά ήταν ήδη μέσα και μάλιστα σχετικά πρόσφατα ενταφιασμένος. Γιατί να υπήρχε τόσο μεγάλη ανάγκη για μυστικότητα; Πως κατάφεραν να κρατήσουν μυστικό το όνομα μιας τόσο σημαντικής προσωπικότητας; Εκτιμούμε πως μόνο ο Μ.Αλέξανδρος θα χρειαζόταν τέτοια προστασία.
5) "βουφάγε; Τις τασ άξιος ην αρετάς;", η ερώτηση αυτή του Αντίπατρου δείχνει ξεκάθαρα το μέγεθος της προσωπικότητας που είναι θαμμένη στον Τύμβο της Αμφίπολης. Άλλωστε το επιβεβαίωσε και το Υπουργείο στις επίσημες ανακοινώσεις του "Πιθανότατα, πρόκειται για μνημείο αφηρωϊσμένου νεκρού, δηλαδή, θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του μοναδικού ταφικού συγκροτήματος".
Κώστας Καραπιπέρης
0 Σχόλια