Επιμέλεια Γιώργος Μητρόπουλος
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πού προσεύχονται και που ασκούν τις λατρευτικές τους συνήθειες οι χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες που βρίσκονται στην χώρα μας; 400 φωτογραφίες του Τάσου Βρεττού από 44 τόπους λατρείας της Αττικής δίνουν απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα και παράλληλα αναδεικνύουν την τεράστια άγνοια που έχουμε όλοι μας για το θέμα, αλλά και τη γενική αδιαφορία γι’ αυτό το στοιχειώδες δικαίωμα που έχουν όλοι οι άνθρωποι πάνω στον πλανήτη. Είναι η νέα μεγάλη έκθεση που φιλοξενείται στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς, η οποία παρουσιάζει την πληθώρα θρησκειών και λατρευτικών τόπων που υπάρχουν στο λεκανοπέδιο. Τίτλος της;«Τ(ρ)όποι Λατρείας».
Μην νομίζετε ότι ήταν κάτι εύκολο για τον φωτογράφο. Χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια έρευνας και δεκάδες διαδρομές για να ανακαλυφθούν αυτοί οι τόποι λατρείας, καθώς όλα αυτά τα μέρη παραμένουν αόρατα στον πολύ κόσμο. Χρειάστηκε να πειστούν αυτοί οι άνθρωποι να ανοίξουν τους αυτοσχέδιους, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, ναούς τους για να απολαύσουμε σήμερα αυτό το υπέροχο οδοιπορικό σε ανθρώπους, θρησκείες, πολιτισμούς, ήθη και έθιμα.
Ο φωτογράφος επισημαίνει: «Κάθε μου επίσκεψη, έστω κι αν δεν ήταν η πρώτη φορά, ακόμη κι αν είχα πάει ξανά και ξανά, ήταν σαν να άνοιγα μια πόρτα και έμπαινα σε ένα χώρο που είχε μυστήριο, συγκίνηση, σεβασμό και δέος. Όλοι οι χώροι έχουν μια εντελώς δική τους ταυτότητα και αύρα. Από τις πολύχρωμες εικόνες των Ινδών μέχρι το απόλυτο τίποτα, ή μόνο ένα ρολόι κρεμασμένο σε έναν τοίχο κάπου σε ένα υπόγειο ενός σενεγαλέζικου τζαμιού».
Έτσι δημιουργήθηκε αυτή η έκθεση που μιλάει για τη συμβίωση, την κατανόηση του Άλλου και τη συνύπαρξη, τη μνήμη του κάθε λαού και την ιστορία του. Μας προσφέρει την ανεκτίμητη ευκαιρία να συναντηθούμε με αυτόν που μένει δίπλα μας, να τον κατανοήσουμε καλύτερα και να τον πλησιάσουμε. Και όλα αυτά γίνονται με έναν τρόπο που σέβεται και αποθεώνει το διαφορετικό, όπου θαυμάζεις την ομορφιά και την ιδιοσυγκρασία αυτού του κόσμου, που αφήνει δίπλα μας, το ορατό θρησκευτικό του ίχνος. Όπως επισημαίνουν και οι επιμελητές της έκθεσης Νάντια Αργυροπούλου και Γιώργος Τζιρτζιλάκης πρόκειται «για ένα σμίξιμο των σωμάτων, των πραγμάτων, των πολιτισμών».
Η έκθεση είναι «κτισμένη» με τέτοιο τρόπο, ώστε κάθε «δωμάτιο» να αποτελεί και μικρή φωτογραφική ιστορία κάθε θρησκείας. Παράλληλα, ο μουσικός Μιχάλης Καλκάνης κατέγραψε ηχητικά από επτά γειτονιές ένα ενδεικτικό τμήμα όσων μαρτυρεί η κάμερα του φωτογράφου και στη συνέχεια, επεξεργάστηκε μουσικά το υλικό, ώστε αυτό να ακούγεται στην έκθεση μέσα από ειδικά διαμορφωμένες ηχητικές εγκαταστάσεις. Δημιουργείται με αυτόν τον τρόπο ένα είδος ροής που οδηγεί τον επισκέπτη από τον έναν χώρο στον άλλο.
Ο Τάσος Βρεττός συνθέτει με την φωτογραφική του μηχανή ένα αόρατο δίκτυο που ενυπάρχει στο σώμα της πόλης: υπόγεια και ενοικιαζόμενα διαμερίσματα, πολυκατοικίες και γκαράζ, γήπεδα και υπαίθριοι, δημόσιοι χώροι, πλατείες και αυλές, πρόχειρα καταλύματα, ιδιοκατασκευές σε προσωρινές αλλά και μόνιμες διευθύνσεις, ομάδες Βουδιστών, Μουσουλμάνων, Ινδουιστών, Σπιριτσουαλιστών και Χριστιανών διαφόρων δογμάτων και πολλαπλών εθνικών προελεύσεων (Αιθίοπες, Αφγανοί, Αιγύπτιοι, Πακιστανοί, Νιγηριανοί, Σενεγαλέζοι, Φιλιππινέζοι, Ινδονήσιοι, Ιρακινοί κ.α.). Πρόκειται για ένα «έργο εν προόδω», το οποίο ξεκίνησε το 2012, με τη συνεργασία των ίδιων των ανθρώπων που συγκροτούν αυτές τις κοινότητες και με απόλυτο σεβασμό στην ταυτότητά τους.
Το ιδιαίτερο αυτό ανθρωπολογικό υλικό, με τις εύγλωττες κοινωνικές, πολιτικές αλλά και αισθητικές προεκτάσεις του, είναι πρωτότυπο αλλά και συνεργατικό, με την έννοια των πολλαπλών σχέσεων που αναζητήθηκαν και καλλιεργήθηκαν για την φωτογραφική καταγραφή του. Το έργο αυτό δεν περιορίζεται στην προβληματική της άφιξης, της απαραίτητης επιβίωσης, ή της «προώθησης» των ξένων (μεταναστών και προσφύγων), αλλά την προεκτείνει ριζοσπαστικά, επιχειρώντας στην περιοχή ενός πρωταρχικού βιώματος, το οποίο παραμένει αόρατο, συνδέοντας ανθρώπους διαφορετικών καταγωγών και αναφορών, όταν αυτοί αναγκάζονται να μετατρέψουν τα ελάχιστα και επισφαλή που βρίσκουν και συλλέγουν, σε τόπους και τρόπους λατρείας.
Την έκθεση συνοδεύει δίγλωσση έκδοση (ελληνικά/αγγλικά), η οποία επιχειρήθηκε να μην είναι ένας συμβατικός κατάλογος που την αναπαράγει οργανικά, αλλά να σχολιάζει την ίδια τη διαδικασία προσέγγισης σ’ αυτό το φαινομενικά αόρατο κοινωνικό και ανθρωπολογικό υλικό που παρουσιάζεται. Το corpus των κειμένων επιχειρεί να φωτίσει το σύνθετο αυτό φαινόμενο σε μερικές από τις σημαίνουσες ανθρωπολογικές, θρησκειολογικές, εθνολογικές, καλλιτεχνικές, κοινωνιολογικές και επιμελητικές διαστάσεις του, που του προσδίδουν κεντρικό χαρακτήρα στο σύγχρονο πολιτισμό μας. Περιλαμβάνει κείμενα των επιμελητών, του φωτογράφου και των, Νάνου Βαλαωρίτη, D. Graham Burnett, Brian Dillon, Ιωάννας Λαλιώτου, Σάββα Μιχαήλ, Παναγή Παναγιωτόπουλου, George Prochnik, Κωστή Σταφυλάκη, Φώτη Τερζάκη, Έφης Φαλίδα και Δημήτρη Χαλαζωνίτη.
Επιμέλεια έκθεσης & έκδοσης: Νάντια Αργυροπούλου & Γιώργος Τζιρτζιλάκης
Βοηθός επιμέλειας: Βασιλική Μαρία Πλαβού
Σχεδιασμός έκδοσης: k2 design
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Για το παιδικό και εφηβικό κοινό της έκθεσης έχει σχεδιαστεί ένα ξεχωριστό εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Άξονάς του είναι η χάραξη μιας προτεινόμενης διαδρομής μέσα στο φωτογραφικό υλικό του Βρεττού. Ανάμεσα στους αυτοσχέδιους τ(ρ)όπους θα βρεθούν εκείνοι οι άλλοι τρόποι που θα επιτρέψουν στα παιδιά και τους νέους να γνωρίσουν την κρυμμένη πολυπολιτισμική όψη της Αθήνας, και να κατανοήσουν τη ζωτική, πανανθρώπινη ανάγκη της λατρείας.
Τα Εκπαιδευτικά Προγράμματα του Μουσείου θα υποδεχτούν το νεαρό κοινό στην έκθεση τις παραμονές των Χριστουγέννων, ενώ για τις σχολικές ομάδες θα αποστέλλεται κατάλληλο υλικό προετοιμασίας. Περισσότερες πληροφορίες στα τηλέφωνα 210-3671.067-9, από Δευτέρα έως Πέμπτη. Για τις Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις, οι κρατήσεις ξεκινούν την 1η Δεκεμβρίου.
STUDIO VRETTOS
visit also // people: fashion
Διαβάστε περισσότερα…
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΘΕΣΗΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ – ΚΤΗΡΙΟ ΟΔΟΥ ΠΕΡΑΙΩΣ
“«Τ(ρ)όποι Λατρείας. Τάσος Βρεττός»”
Διάρκεια: Μέχρι 10 Ιανουαρίου.
Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, τηλ. 210 3453111
Ωράριο Λειτουργίας: Πέμπτη, Κυριακή: 10.00-18.00, Παρασκευή, Σάββατο: 10.00-22.00, Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη: Κλειστά
Τιμή εισιτηρίου έκθεσης: € 6, Τιμή μειωμένου εισιτηρίου: € 3
Επιμέλεια Γιώργος Μητρόπουλος
0 Σχόλια