Σαν μια γενική θεώρηση, ο «Πολιτιστικός Μαρξισμός» (Cultural Marxism) είναι η υπεράσπιση, προώθηση και εφαρμογή της Κριτικής Θεωρίας, και εν γένει η πολιτιστική, πολιτική και ακαδημαϊκή επιρροή διαφόρων ομάδων και κινημάτων εντός της μοντέρνας αριστεράς.
Οι ρίζες του πολιτιστικού μαρξισμού βρίσκονται στην επονομαζόμενη Σχολή της Φρανκφούρτης. Ο όρος εμφανίστηκε αρχικά ανεπίσημα για να περιγράψει τους «στοχαστές» που σχετίζονται με το Ινστιτούτο Κοινωνικών Μελετών του πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης(Goethe-Universität) την περίοδο του Μεσοπολέμου.
Αυτή η Σχολή έβλεπε με κριτικό τρόπο τόσο τον Καπιταλισμό όσο και τον Σοβιετικό Σοσιαλισμό και προσπάθησε να αντιμετωπίσει τα θεωρούμενα ως μειονεκτήματα του κλασσικού μαρξισμού ως μέσο επιδίωξης μιας κοινωνικής αλλαγής.
Η σκέψεις τους έγιναν γνωστές ως «Κριτική Θεωρία». Ο επακριβής προσδιορισμός και κατηγοριοποίηση της Κριτικής Θεωρίας είναι ιδιαίτερα δύσκολη γιατί αφορά ένα μεγάλο εύρος ιδεών, ατόμων και προσεγγίσεων. Η βασικότερη πτυχή της κοινή σε όλες της τις εκδοχές είναι η δημιουργία διεπιστημονικών θεωριών που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως εργαλεία κοινωνικού μετασχηματισμού.
Στην δεκαετία του 1960, η θεωρία άρχισε να έχει απήχηση σε ορισμένα μέρη της αριστεράς και της αριστερής ιδεολογίας γενικότερα, στην Ευρώπη και στην Βόρεια Αμερική όπου άλλωστε οι συγκεκριμένες θεωρίες έχουν και υποτιθέμενη εφαρμογή.
Ένας από τους σημαντικότερους θεωρητικούς της Κριτικής Θεωρίας και μέλος της αρχικής Σχολής της Φρανκφούρτης ήταν ο Herbert Marcuse. Μια απλή ματιά σε οποιοδήποτε γραπτό του Marcuse θα θυμίσει γρήγορα σε κάποιον που έχει φοιτήσει σε πανεπιστήμιο την κουλτούρα μισαλλοδοξίας που επικρατεί στα περισσότερα απο αυτά.
Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα σημείο από το βιβλίο του «Καταπιεστική Ανοχή» (Repressive Tolerance):
«Κοινωνική Δικαιοσύνη», Φεμινισμός, Νέο Προοδευτισμός, Μετα-αποικιοκρατισμός είναι μερικά κινήματα που εμπνεύστηκαν ή γεννήθηκαν από την Κριτική Θεωρία και έτσι όλα βρίσκονται υπο την σκέπη του Πολιτιστικού Μαρξισμού.
Οι σχέσεις των 2 φύλων, σεξουαλικός προσανατολισμός, Οικογένεια, Φυλή, Πολιτισμός και Θρησκεία, κάθε συστατική πτυχή της ταυτότητας του ατόμου πρέπει να αμφισβητηθεί, όπως επίσης και κάθε νόρμα της κοινωνίας.
Ιδανικά τα παραπάνω θα πρέπει να αλλάξουν για να επωφεληθούν υποτιθέμενα καταπιεζόμενες μειονότητες ή ομάδες. Ο όρος «μειονότητα» έχει ευρεία έννοια και δεν αφορά μόνον εθνικές μειονότητες αλλά κοινωνικές ή και άλλες.
ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ ΜΑΡΞΙΣΜΟΣ VS ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΜΑΡΞΙΣΜΟΣ
Στον κλασσικό μαρξισμό, η σύγκρουση είναι ανάμεσα στην μπουρζουαζία και στους προλετάριους, στους έχοντες και στους μη έχοντες. Στην πολιτιστικό μαρξισμό η σύγκρουση έγκειται ανάμεσα στους «καταπιεστές» και στους «καταπιεζόμενους», στους προνομιούχους και μη προνομιούχους.
Η εργατική τάξη έχει αντικατασταθεί από τις «μειονότητες».
Οι πλειοψηφίες στερεοτυπικά και δογματικά θεωρούνται ως προνομιούχες και καταπιεστικές.
Αντίθετα μειονότητες, κοινωνικές ή άλλες, θεωρούνται αυτομάτως μη προνομιούχες και καταπιεζόμενες.
-Οι ετερόφυλοι είναι καταπιεστικοί.
-Οι λευκοί και ιδιαίτερα οι λευκοί άνδρες είναι καταπιεστικοί
-Οι Χριστιανοί είναι καταπιεστικοί
Όσοι δεν εμπίπτουν σε αυτές τις ομάδες είναι υποχρεωτικά οι καταπιεζόμενοι.
Εφόσον οι ετερόφυλοι είναι καταπιεστικοί, η λύση είναι η ενθάρρυνση και προώθηση άλλων μορφών σεξουαλικότητας.
Εφόσον οι λευκοί είναι καταπιεστές, η λύση βρίσκεται στην πολύ-φυλετικότητα ή αλλιώς racial diversity.
Εφόσον οι Χριστιανοί είναι καταπιεστές, η λύση είναι η διάδοση του Ισλάμ.
Ο Theodor Adorno, μέλος και αυτός της αρχικής Σχολής της Φρανκφούρτης, έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «Απολυταρχική Προσωπικότητα» (Authoritarian Personality)
Αυτή η τάση να θεωρούνται πρακτικά «άρρωστες», γνώμες και πρότυπα ή στάσεις ζωής που δεν ευθυγραμμίζονται με τις πολιτικές του επιδιώξεις αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό του Πολιτιστικού Μαρξισμού. Έτσι, διαφορετικές απόψεις καταγγέλλονται ως παράλογοι φόβοι ή «Φοβίες».
Για παράδειγμα ένα άτομο που δεν αισθάνεται άνετα με το να ζει ως μειονότητα στην γειτονιά του ανάμεσα πολλούς μουσουλμάνους, θεωρείται Ισλαμοφοβικό μιας και η τάση του να θέλει να ζει ανάμεσα σε άτομα παρόμοιου πολιτιστικού ή/και φυλετικού υπόβαθρου θεωρείται «άρρωστη και φοβική».
Στον αντίποδα όταν για παράδειγμα στην Βρετανία, στην Γερμανία ακόμα και στην Ελλάδα, Πακιστανοί μετατρέπουν ολόκληρες γειτονιές σε μικρά Πακιστάν δείχνοντας έτσι προτίμηση σε συγκεκριμένο πολιτιστικό και φυλετικό υπόβαθρο, τότε αυτό δεν θεωρείται πλέον αρρώστια αλλά «πολυπολιτισμικότητα» και δεν ενοχλεί.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΡΘΟΤΗΤΑ
Μια δημοφιλής και προπαγανδιστική εκδήλωση του πολιτισμικού μαρξισμού είναι η ευρέως γνωστή ως «Πολιτική Ορθότητα» λόγω της οποίας Μέσα Ενημέρωσης και Κοινωνικές Επιστήμες υποχρεώνουν σε:
(1) Αμφισβήτηση της κοινής γλώσσας.
Για παράδειγμα παράνομοι ή λαθραίοι μετανάστες βαπτίζονται ως μετανάστες χωρίς έγγραφα/χαρτιά ενώ εθνοτικές διακρίσεις υπέρ μειονοτήτεων θεωρούνται θετικές δράσεις. Η φιλοδοξία να καθορίσουν ή να επανακαθορίσουν το νόημα των λέξεων και της γλώσσας μπορεί να θεωρηθεί ως μέσο ελέγχου της ομιλίας και αλλαγής κομβικών πολιτιστικών σημείων .
(2) Διατήρηση μια ακλόνητα θετικής άποψης για τους «καταπιεζόμενους» ανεξάρτητα της πραγματικότητας.
Για παράδειγμα, «Το Ισλάμ είναι μια θρησκεία Αγάπης»
«Ο φεμινισμός έχει να κάνει μόνο με θέματα ισότητας»
Φυσικά δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε μορφή απόκλισης από την παραπάνω αφήγηση.
ΑΠΩΤΕΡΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
Ενώ ο κομμουνισμός, όπως τον οραματίστηκε ο Μαρξ, αποσκοπούσε στην λύση των κοινωνικών συγκρούσεων σε ένα ουτοπικό κοινωνικο/πολιτικό σύστημα, το μόνο που έχει να προσφέρει ο Πολιτιστικός Μαρξισμός είναι μια φτωχή μορφή μιας διαρκούς σύγκρουσης ανάμεσα σε όλο και πιο στενά ορισμένες ομάδες «προσβεβλημένων» μειονοτήτων.
Η μόνη επίδραση που θα μπορούσε ποτέ να έχει ο Πολιτιστικός Μαρξισμός είναι η περιθωριοποίηση του παραδοσιακού Ευρωπαϊκού Πολιτισμού.
0 Σχόλια