Τα βασικά χαρακτηριστικά στη ζωγραφική των φορητών εικόνων κατά την εποχή των Παλαιολόγων (14ος-15ος αιώνας) περιλαμβάνουν αρκετές σημαντικές εξελίξεις και αλλαγές, οι οποίες αντικατοπτρίζουν τη μετάβαση από τον Βυζαντινό ρεαλισμό στον πιο εκλεπτυσμένο και εξειδικευμένο διάκοσμο.
1. Επιρροές από την Ιταλική Αναγέννηση: Κατά την εποχή των Παλαιολόγων, η Βυζαντινή ζωγραφική άρχισε να επηρεάζεται από την Ιταλική Αναγέννηση, κυρίως στην απόδοση της προοπτικής και στην αναπαράσταση των ανθρώπινων μορφών. Τα πρόσωπα έγιναν πιο ανθρώπινα και λιγότερο σχηματοποιημένα, ενώ ενισχύθηκε η εκφραστικότητα και η φυσικότητα στα χαρακτηριστικά.
2. Ανθρώπινη έκφραση και συναισθήματα: Σε αντίθεση με την αυστηρότητα της παλαιότερης βυζαντινής τέχνης, οι εικόνες της περιόδου αυτής παρουσίαζαν πιο έντονα συναισθηματικά χαρακτηριστικά. Οι μορφές της Παναγίας, των Αγίων και του Χριστού εμφανίζονται με πιο εκφραστικά πρόσωπα, αντανακλώντας μια μεγαλύτερη ανθρωπιά και ψυχική ένταση.
3. Χρησιμοποίηση του χρυσού και της διακόσμησης: Η χρήση χρυσού και άλλων πολύτιμων υλικών συνέχισε να αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό, ενώ η διακόσμηση των εικόνων έγινε πιο λεπτομερής και πιο περίτεχνη. Ο χρυσός χρησιμοποιούνταν για να αποδώσει τη θεϊκή ακτινοβολία, ενώ το πλαίσιο των εικόνων συχνά έδινε ιδιαίτερη έμφαση στο μεταφυσικό.
4. Εξέλιξη της προοπτικής και της χωρικότητας: Ενώ η αυστηρή βυζαντινή προοπτική είχε περιορισμένο βάθος και ένταση, οι εικόνες των Παλαιολόγων ανέπτυξαν πιο σύνθετες προοπτικές και μια προσπάθεια για καλύτερη χωρική οργάνωση, επηρεασμένες από τις τεχνικές της Δύσης.
5. Προσωπογραφία και αναπαράσταση ανθρώπινων μορφών: Οι εικόνες των Παλαιολόγων παρουσίαζαν συχνά προσωπικότητες με έντονα χαρακτηριστικά, συχνά ενισχυμένα με εικονογραφικούς συμβολισμούς. Η απόδοση του σώματος, μερικές φορές, απέκτησε περισσότερη ρεαλιστικότητα και οι στάσεις των μορφών έγιναν πιο φυσικές.
Η τέχνη των φορητών εικόνων κατά την περίοδο των Παλαιολόγων καταδεικνύει την προσπάθεια συνδυασμού των παραδοσιακών βυζαντινών τεχνικών με τις επιρροές της δυτικής τέχνης, προμηνύοντας τις μετέπειτα εξελίξεις στην ελληνική και διεθνή ζωγραφική.
Η εποχή των Παλαιολόγων (14οςαι) θεωρείται ο χρυσός αιώνας της αγιογραφίας. Χαρακτηριστικό αυτής της αναγέννησης ειναι ο βαθύς ανθρωπισμός. Υπάρχει μια στροφή προς τα ανθρώπινα, η αγιογραφία γίνεται πιο αφηγηματική, η τέχνη επιδιώκει πλέον να συγκινήσει, να αγγίξει το συναίσθημα. Ο Γάλλος μελετητής G. Millet διαίρεσε την παλαιολόγεια ζωγραφική σε δύο «Σχολές», τη «Μακεδονική» και την «Κρητική». Αναβαθμιζεται η ποιότητα των έργων, με σημαντική αύξηση του αριθμού τους. Στις παραδοσιακές μορφές του Χριστού, της Παναγίας και των Αγίων προστέθηκαν επεισόδια από την Καινή Διαθήκη και τις αγιογραφικές αφηγήσεις. Η εξασθένηση των δομών του αυτοκρατορικού Βυζαντινού κράτους επί Παλαιολόγων, η εξασφάλιση μεγαλύτερης ανεξαρτησίας στην οικογενειακή και προσωπική ζωή και η σκληρότητα των καιρών, ευνόησαν τη ανάπτυξη μιας περισσότερο ατομικής ευσέβειας που επιθυμούσε να απευθύνεται σε αυτές τις προστάτιδες εικόνες, είτε μέσα στους ναούς είτε στα σπίτια με τρόπο ιδιωτικό και προσωπικό. Η Μακεδονική Σχολή γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, άνθισε στην Μακεδονία με κέντρο την Θες/νίκη και πέρασε και στη Σερβία. Η Σχολή αυτή χαρακτηρίζεται για τον ρεαλισμό και την ελευθερία της. Έχει ένταση/κίνηση/πλούσια χρωματολογία. Τα πρόσωπα και τα ενδύματα είναι πλατειά φωτισμένα. εκφραστης ο Ε.Πανσέληνος
0 Σχόλια